انواع شروط ضمن عقد ازدواج که باید بدانید

ازدواج به عنوان یکی از مهم ترین تصمیمات زندگی هر فرد، نه تنها یک پیوند عاطفی بلکه یک قرارداد حقوقی نیز به شمار می رود. در این قرارداد، زن و مرد می توانند علاوه بر تعهدات شرعی و قانونی، توافقات خاصی را نیز درج کنند تا در آینده از بروز اختلافات و چالش های حقوقی جلوگیری شود. این توافقات که به طور رسمی در عقدنامه درج می شوند، تحت عنوان شروط ضمن عقد ازدواج شناخته می شوند.

آشنایی با این شروط، آگاهی از دامنه و محدودیت های آن و دانستن نحوه ثبت و ضمانت اجرایی آن ها، موضوعاتی هستند که هر زوجی باید قبل از امضای عقدنامه با آن ها آشنا باشد. در این مقاله به صورت جامع به این موضوع خواهیم پرداخت تا تصویری شفاف و حقوقی از شروط ضمن عقد ازدواج به دست آورید.

شروط ضمن عقد چیست؟

شروط ضمن عقد ازدواج، در واقع تعهداتی هستند که زن و شوهر در هنگام انعقاد عقد نکاح نسبت به یکدیگر می پذیرند و این تعهدات در سند ازدواج یا عقدنامه درج می شوند. به زبان ساده تر، این شروط توافقاتی هستند که طرفین هنگام ازدواج بر سر آن ها به توافق می رسند و آن را به صورت کتبی و رسمی ثبت می کنند. این شروط می توانند شامل موضوعات مختلفی مانند امور مالی، محل زندگی، شغل، تحصیلات، مسافرت، حضانت فرزندان، نحوه طلاق و حتی ادامه تحصیل باشند.

شرط هایی که در ضمن عقد ازدواج ذکر می شوند، در صورت رعایت اصول قانونی و شرعی، از اعتبار برخوردار هستند و می توان در صورت نقض آن ها به دادگاه مراجعه کرد. ذکر شروط ضمن عقد ازدواج از آن جهت اهمیت دارد که در صورت بروز اختلاف، این شروط می توانند مبنای قانونی برای احقاق حقوق طرف مقابل باشند. به عنوان نمونه، اگر زنی در ضمن عقد، شرط کرده باشد که در صورت تمایل می تواند از کشور خارج شود، مرد پس از عقد نمی تواند مانع خروج او شود، زیرا این شرط، رسمی و الزام آور است.

⇐ وکیل قراردادها در کرج

بررسی انواع شروط ضمن عقد ازدواج

انواع شروط ضمن عقد ازدواج شامل موارد متعددی است که عبارتند از:

نحوه اضافه کردن شرط به عقدنامه

ثبت شروط ضمن عقد ازدواج باید به صورت رسمی و قانونی انجام شود تا قابلیت استناد در محاکم قضایی را داشته باشد. برای این منظور، دو راه اصلی وجود دارد. یکی از این راه ها درج شروط در قسمت مخصوص عقدنامه است که در فرم های جدید ازدواج تحت عنوان “شروط ضمن عقد” آمده و شامل چند شرط پیش فرض است که با امضای زوجین و اعلام رضایت، فعال می شوند.

اگر شروط مورد نظر طرفین فراتر از موارد پیش فرض باشد، می توان آن ها را به صورت دست نویس یا تایپی به عنوان “شرط خاص” در انتهای عقدنامه افزود. البته این شرط ها باید با حضور و نظارت سردفتر رسمی ازدواج نوشته شده و امضای طرفین و شاهدان را داشته باشند. همچنین در صورت تمایل به تنظیم شروط پیچیده تر و دقیق تر، توصیه می شود از یک وکیل خانواده برای تنظیم دقیق حقوقی شروط استفاده شود تا در آینده دچار ابهام یا بی اعتباری نشوند.

لازم به ذکر است که هرگونه شرطی که مغایر با قوانین کشور یا شرع اسلام باشد، حتی اگر در عقدنامه نوشته شده باشد، فاقد اعتبار خواهد بود. بنابراین توصیه می شود پیش از اضافه کردن شرط، از اعتبار قانونی آن اطمینان حاصل شود. البته بهترین وکیل در کرج می تواند در این مسیر به شما کمک کند.

⇐ وکیل کیفری در کرج 

آیا شروط ضمن عقد ضمانت اجرایی دارند؟

یکی از نگرانی های رایج در خصوص شروط ضمن عقد ازدواج، موضوع ضمانت اجرایی آن هاست. بسیاری از افراد این سؤال را دارند که آیا در صورت عدم پایبندی یکی از طرفین، طرف مقابل می تواند شرط را اجرا کند یا خیر. پاسخ این سؤال به ماهیت و نحوه تنظیم شرط بستگی دارد، اما در حالت کلی، شروط ضمن عقد ازدواج در صورتی که به درستی و مطابق قانون تنظیم شده باشند، دارای ضمانت اجرای قانونی هستند.

به عنوان نمونه، اگر در عقدنامه شرط شده باشد که زن می تواند هر زمان بخواهد از کشور خارج شود و این شرط با رضایت شوهر امضا شده باشد، مرد نمی تواند پس از ازدواج از صدور اجازه نامه امتناع کند و در صورت شکایت، دادگاه زن را محق خواهد دانست. همچنین اگر شرطی شامل وکیل طلاق در کرج باشد و به صورت رسمی و قابل استناد تنظیم شده باشد، زن می تواند با استناد به آن بدون اثبات شرایط سخت، طلاق بگیرد.

ضمانت اجرایی این شروط از طریق دادگاه خانواده، دفاتر اسناد رسمی و حتی نیروی انتظامی قابل اعمال است. البته باید در نظر داشت که برخی شروط نیاز به اجرا از سوی مراجع قانونی دارند، مثل گرفتن حکم خروج از کشور یا اجرای طلاق. بنابراین مهم است که شروط به گونه ای تنظیم شوند که قابلیت عملی و قانونی داشته باشند و اجرای آن ها نیازمند تفسیر و تصمیم مقام قضایی نباشد.

سخن پایانی انواع شروط ضمن عقد ازدواج

ازدواج قراردادی است که اگرچه بر پایه عشق و تفاهم آغاز می شود، اما در بطن خود یک سند حقوقی پیچیده نیز محسوب می گردد. شناخت دقیق از شروط ضمن عقد ازدواج و نحوه درج و اجرای آن ها، به افراد کمک می کند تا با دیدی آگاهانه تر وارد زندگی مشترک شوند. این شروط، نه تنها ابزاری برای دفاع از حقوق فردی هستند، بلکه زمینه ساز ایجاد تعادل در روابط خانوادگی نیز به شمار می آیند.

توصیه می شود که هر زوج پیش از ثبت ازدواج، با مشاوره حقوقی مناسب، درباره شروط مورد نظر خود صحبت کرده و آن ها را به درستی و قانونی در عقدنامه ثبت کنند. آینده روشن و بدون تنش، با تنظیم اصولی امروز آغاز می شود.

سوالات متداول در مورد انواع شروط ضمن عقد ازدواج

1. آیا بعد از عقد هم می توان شروط جدید به عقدنامه اضافه کرد؟

خیر. شروط ضمن عقد باید پیش از امضای عقدنامه و در زمان انعقاد عقد ثبت شوند. پس از آن، هر توافق جدید باید به صورت جداگانه و با سند رسمی تنظیم شود.

2. اگر مرد بعداً شرط خروج از کشور را لغو کند، آیا زن همچنان حق خروج دارد؟

اگر این شرط به صورت رسمی و غیرقابل عزل تنظیم شده باشد، مرد نمی تواند آن را یک طرفه لغو کند و زن همچنان از این حق برخوردار خواهد بود.

3. آیا می توان شروط ضمن عقد را از عقدنامه حذف کرد؟

در زمان عقد، طرفین می توانند هر یک از شروط پیشنهادی را نپذیرند یا شروط اختصاصی خود را وارد کنند. اما پس از امضای عقدنامه، امکان حذف یا تغییر شروط وجود ندارد.