در دنیای معاملات و خرید و فروش ملک، اصطلاحات و فرآیندهای مختلفی وجود دارد که شناخت آن‌ها برای افراد علاقه‌مند و فعال در این حوزه الزامی است. یکی از این اصطلاحات مهم فک رهن است که در بسیاری از معاملات ملکی شنیده می‌شود. اما فک رهن چیست و چه نقشی در معاملات و وضعیت انواع املاک دارد؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی جامع این مفهوم و تمامی جوانب مرتبط با آن بپردازیم.
هرگاه شخصی به دلیل دریافت تسهیلات وام یا قرضی، ملکی را به عنوان وثیقه به وام‌دهنده ارائه می‌دهد، در واقع ملک مورد نظر به صورت رهن در اختیار قرار می‌گیرد. بدین معنی که تا زمان بازپرداخت کامل وام، حق تصرف کاملی بر آن ملک بدون اجازه وام‌دهنده وجود ندارد. بنابراین، فک رهن به عملیاتی اطلاق می‌شود که طی آن سند ملکی از وضعیت رهن آزاد می‌شود و محدودیت‌های حقوقی ناشی از رهن از بین می‌رود.
فک رهن چیست و چگونه قابل انجام است؟
فک رهن به معنی آزادسازی ملک از وضعیت وثیقه‌ای است که عمدتاً جهت تامین مالی از طریق وام اعطا می‌شود. این فرآیند زمانی انجام می‌پذیرد که تعهدات مالی بدهکار نسبت به وام ارائه شده به‌طور کامل ایفا شود، یعنی تمام اقساط وام پرداخت و تسویه شده باشد.
برای انجام کار، ابتدا باید با مراجعه به بانک یا موسسه وام‌دهنده، از وضعیت تسویه حساب اطمینان حاصل نمود و مدارک مرتبط را تهیه کرد. سپس با مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی و انجام مراحل اداری لازم، ملک از حالت رهن خارج می‌شود و سند آزاد می‌گردد. در این مرحله، معمولاً مشاوره با کارشناسان حقوقی و وکیل ملکی در کرج نیز جهت تسهیل فرآیند و جلوگیری از بروز مشکالات احتمالی، مفید خواهد بود.
خدمات ما: وکیل طلاق در کرج
مدارک لازم برای فک رهن سند در دفترخانه
برای انجام فک رهن و آزادسازی سند ملکی از وضعیت رهن، ارائه مدارک زیر به دفترخانه الزامی است:
1. مدرک هویتی: ارائه کارت ملی و شناسنامه وام‌گیرنده و مالک ملک.
2. سند مالکیت: اصل و تصویر سند ملکی که تحت وثیقه بوده است.
3. مدارک بانکی: مدارک نشان‌دهنده تسویه حساب کامل بدهی وام، که ممکن است شامل رسید پرداخت آخرین قسط و تأییدیه بانک باشد.
4. قبض پرداختی مالیات و عوارض: پرداخت مالیات مربوط به ملک و ارائه قبض‌های پرداختی جهت رفع هر پوشش مالی.
این مجموعه مدارک به دفترخانه ارائه می‌شود تا فرآیند فک رهن به‌طور قانونی و رسمی اجرا شود.
خدمات ما: وکیل تنظیم قرارداد در کرج
هزینه های فک رهن سند در سال 1404
یکی از چالش‌های اصلی مالکانی که با فرآیند فک رهن سر و کار دارند، هزینه‌های آن است. لازم به ذکر است که هزینه‌های این کار می‌تواند بسته به نوع قرارداد رهن و ملک، بانک یا موسسه مالی مربوطه، موقعیت جغرافیایی ملک و دیگر عوامل متغیر باشد. در سال 1404، این هزینه ها شامل مواردی همچون هزینه‌های اداری، پرداخت اقساط باقیمانده، کارمزد بانک و هزینه‌های حقوقی می‌شوند.
اطلاع از جدیدترین مقررات و نرخ‌های مربوط به فک رهن می‌تواند به مالکان کمک کند تا بهتر و با آگاهی بیشتری این فرایند را طی کنند. توصیه می‌شود پیش از اقدام به این کار، از مشاوران مالی و حقوقی یا کارشناسان و حتی وکیل پایه یک دادگستری در کرج مربوطه اطلاعات لازم را کسب نمایید.
انواع دعاوی فک رهن ملک
فرآیند این کار ممکن است همواره به سادگی پیش نرود و در برخی موارد به دعاوی و مشکلات حقوقی بینجامد. انواع دعاوی فک رهن ملک می‌توانند شامل موارد زیر شود:
- ناتوانی در پرداخت اقساط باقیمانده
- اختلافات قرارداد
- مشکلات حقوقی مربوط به تعیین مالکیت واقعی ملک
- همچنین مسائل مرتبط با تأخیر در اجرای فرآیند فک رهن
در مورد اول، ممکن است مالک قادر به پرداخت بدهی های باقیمانده نباشد و به‌همین دلیل بانک یا موسسه مالی مربوطه دست به اقدامات حقوقی بزند. در مورد اختلافات قرارداد رهن، ممکن است طرفین بر سر شروط یا نحوه اجرای قرارداد اختلافاتی داشته باشند.
در مواقعی که دعاوی حقوقی مطرح می‌شود، بهتر است از وکلای مجرب در زمینه املاک و مستغلات استفاده شود تا فرآیند ها به بهترین شکل ممکن و با حداقل هزینه‌ها پیگیری شوند.
خدمات ما: وکیل کیفری در کرج
نمونه سند فک رهن ملک
هنگامی که بدهی مربوط به وام به طور کامل پرداخت شد، فرآیند فک رهن آغاز می‌شود. این فرآیند شامل تهیه سندی است که نشان‌دهنده آزادسازی ملک از رهن بانک یا موسسه مالی است. این سند باید به طور رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود و در نهایت به مالک تسلیم شود.
یک نمونه سند فک رهن معمولاً شامل اطلاعاتی همچون نام و مشخصات مالک، جزئیات وام اولیه، اطلاعات ملک مورد نظر، تاریخ پرداخت کامل وام و تأیید بانک یا موسسه مالی است. این سند به عنوان مدرکی قانونی و رسمی شناخته می‌شود که نشان‌دهنده اتمام تعهدات مالی مالک نسبت به بانک است و اسناد ملکی به طور کامل به مالک بازگردانده می‌شود.
این اقدام می‌تواند به صورت جزئی یا کلی انجام شود. در فک رهن جزئی، تنها بخشی از تعهدات پرداخت شده و بخشی از ملک آزاد می‌شود. اما در ایت کار به صورت کلی، تمامی تعهدات پرداخت شده و ملک به طور کامل از رهن آزاد می‌شود.
سخن پایانی
فرایند فک رهن یکی از مراحل مهم و ضروری در معاملات ملکی است. فهمیدنی است که در این فرآیند، پرداخت کامل بدهی‌ها به عنوان شرط اصلی برای آزادسازی سند ملک مطرح می‌شود. بدون فک رهن، مالک نمی‌تواند به طور کامل و آزادانه از ملک خود استفاده کند یا آن را به فروش برساند. لذا برای اطمینان از عدم مواجهه با مشکلات حقوقی، پرداخت به موقع قسط‌های وام و پیگیری دقیق مراحل فک رهن اهمیت ویژه‌ای دارد.
به عنوان نکته پایانی، توصیه می‌شود تا در زمان تنظیم قراردادها و گرفتن وام‌ها دقت لازم را به خرج دهید و شرایط و ضوابط این کار را به خوبی مطالعه کنید. همچنین از مشاوران حقوقی و کارشناسان مربوطه در این زمینه بهره‌برداری نمایید تا از وقوع مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
سوالات متداول در مورد فک رهن
- 1. فک رهن چقدر طول می‌کشد؟
زمان لازم برای فک رهن بسته به شرایط بانک یا موسسه مالی و تکمیل مدارک مورد نیاز ممکن است متغیر باشد. اما معمولاً این فرآیند پس از پرداخت کامل بدهی و ارائه مدارک لازم به دفتر اسناد رسمی در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود.2. آیا این کار به هزینه نیاز دارد؟
بله، معمولاً هزینه‌هایی برای فرآیند فک رهن وجود دارد که شامل هزینه‌های دولتی و هزینه‌های دفتری می‌شود. مبلغ دقیق این هزینه‌ها بستگی به مقررات محلی و شرایط خاص مورد نظر دارد.3. آیا امکان این اقدام پیش از موعد وجود دارد؟
بله، اگر مالک بتواند پیش از موعد تمامی بدهی‌های مربوط به وام را پرداخت کند، می‌تواند درخواست فک رهن دهد. در این صورت سند مالکیت پیش از زمان تعیین شده آزاد می‌شود.4. اگر وام به موارد غیر از خرید ملک تخصیص داده شده باشد، آیا این کار امکان‌پذیر است؟
بله، فارغ از نوع وامی که دریافت شده است، اگر سند ملکی به عنوان تضمین ارائه شده باشد، با تسویه کامل بدهی امکان فک رهن وجود دارد.5. تفاوت بین فک رهن و تمدید رهن چیست؟
فک رهن به معنای آزادسازی کامل سند از قید رهن است، در حالی که تمدید رهن به معنای ادامه توافق رهنی با شرایط جدید است که ممکن است به دلیل نیاز مالی مالک یا توافق با موسسه مالی انجام شود.
