در دنیای امروز که ابزارهای ارتباطی مانند تلفن همراه و پیامک در دسترس همه افراد قرار دارد، متأسفانه سوء استفاده از این ابزارها نیز افزایش یافته است. یکی از مصادیق نگران کننده، جرم تهدید پیامکی یا تلفنی است. بسیاری از افراد درگیر موقعیت هایی می شوند که توسط دیگران از طریق تماس تلفنی یا ارسال پیامک تهدید می شوند؛ تهدید به قتل، ضرب وجرح، افشای اسرار شخصی، یا حتی تهدیدهای شغلی و خانوادگی. اما آیا این تهدیدها جرم محسوب می شوند؟ چه مجازاتی در انتظار فرد تهدیدکننده است؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل این موضوع بپردازیم و به شما بگوییم در صورت مواجهه با چنین وضعیتی، چه حقوقی دارید و چگونه می توانید از خود دفاع کنید.
تهدید در قانون چه تعریفی دارد؟
برای بررسی جرم تهدید پیامکی یا تلفنی در گام نخست، لازم است بدانیم که تهدید در مفاهیم حقوقی به چه معناست. طبق قانون مجازات اسلامی، تهدید زمانی جرم تلقی می شود که فردی دیگری را به انجام عملی علیه جان، مال، آبرو یا خانواده اش بترساند، به طوری که در فرد تهدیدشونده احساس ترس و نگرانی واقعی به وجود آید. مهم نیست که تهدید عملی شود یا نه، بلکه صرف ابراز تهدید نیز می تواند جرم تلقی شود. این مورد معمولا توسط وکیل کیفری در کرج پیگیری می شود.
به عبارت دیگر، اگر کسی در کلام یا نوشتار به شما بگوید که در صورت انجام ندادن کاری خاص، به جان یا مال شما آسیب می زند، این گفته می تواند مصداق جرم تهدید باشد. حتی اگر تهدیدکننده توانایی عملی کردن آن را نداشته باشد یا صرفاً قصد ترساندن داشته باشد، باز هم عمل او می تواند قابل پیگیری کیفری باشد. بنابراین، قانون گذار با هدف حفاظت از امنیت روانی شهروندان، تهدید را عملی مجرمانه شناخته است. در این میان، نوع تهدید اهمیت دارد اما اصل وقوع تهدید در درجه اول قرار دارد.
تهدید از طریق پیامک و تلفن جرم است یا نه؟
حال که تعریف قانونی تهدید را شناختیم، سؤال اصلی اینجاست که آیا تهدید از طریق پیامک یا تماس تلفنی نیز شامل این جرم می شود یا خیر. پاسخ به طور قطعی بله است. طبق رویه قضایی موجود، هرگونه تهدیدی که از طریق ابزارهای ارتباطی نظیر تلفن، پیامک، پیام رسان ها یا حتی ایمیل انجام شود، مصداق جرم تهدید پیامکی یا تلفنی خواهد بود. دادگاه ها در بررسی این نوع پرونده ها، به محتوای پیامک ها، زمان ارسال، و نیت تهدیدکننده توجه می کنند. اگر پیام ها به گونه ای باشند که در مخاطب حس خطر، ترس یا نگرانی ایجاد کنند، این امر به عنوان جرم تلقی می شود.
در تهدید تلفنی نیز اگر تماس ها ضبط شده باشند یا شاهدی بر محتوای تهدید وجود داشته باشد، فرد تهدیدکننده می تواند تحت پیگرد کیفری قرار گیرد. ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی تصریح می کند که هر کس دیگری را به قتل یا ضررهای مالی یا حیثیتی تهدید کند، حتی اگر این تهدید از طریق نامه یا وسیله ای دیگر باشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا حبس از دو ماه تا دو سال محکوم می شود. این ماده صراحتاً استفاده از ابزارهای غیرحضوری را نیز مشمول مجازات دانسته و دست قاضی را برای برخورد قانونی باز گذاشته است.
مدارک لازم برای اثبات جرم تهدید پیامکی یا تلفنی
در هر شکایتی، بار اثبات ادعا بر عهده شاکی است. در پرونده های مربوط به جرم تهدید پیامکی یا تلفنی نیز همین قاعده جاری است. بنابراین، شاکی باید بتواند تهدید انجام شده را با دلایل متقن اثبات کند. در این موارد، داشتن مدارک معتبر و قابل استناد اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از مهم ترین مدارک، پیامک های دریافتی تهدیدآمیز است. این پیامک ها باید به صورت کامل حفظ و به مراجع قضایی ارائه شوند.
پرینت پیامک ها از اپراتور تلفن همراه نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد، البته باید از طریق دستور قضایی و در روند رسیدگی رسمی انجام شود. در مورد تماس های تلفنی، اگر تماس ضبط شده باشد، فایل صوتی تماس یکی از مدارک مهم محسوب می شود. علاوه بر این، شهادت شهود نیز می تواند در اثبات تهدید مؤثر باشد. اگر فردی هنگام دریافت تماس تهدیدآمیز در کنار شما بوده و شنیده باشد، می تواند به عنوان شاهد در پرونده حاضر شود. همچنین اگر تهدیدات در پیام رسان های مجازی مانند واتس اپ یا تلگرام انجام شده باشد، گرفتن اسکرین شات همراه با گزارش کارشناسی دیجیتال، می تواند اعتبار ادعای شما را افزایش دهد. بهتر است در این مسیر از وکیل پایه یک دادگستری کرج نیز کمک بگیرید.
مراحل شکایت از تهدید کننده پیامکی
برای شکایت از کسی که شما را تهدید کرده است، باید مراحل قانونی خاصی را طی کنید. اولین گام، مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت شکایت تحت عنوان تهدید است. در این شکایت باید مشخصات کامل تهدیدکننده، زمان وقوع تهدید، نوع وسیله استفاده شده و مستندات موجود را ذکر کنید. پس از ثبت شکایت، پرونده به یکی از شعب دادیاری یا بازپرسی ارجاع داده می شود و مقام قضایی با بررسی مدارک، می تواند دستور جلب متهم، گرفتن پرینت مکالمات و پیامک ها، یا حتی ارجاع به کارشناس را صادر کند.
اگر تهدید به صورت جدی و مستند انجام شده باشد، پرونده وارد فاز کیفری می شود و متهم تحت بازجویی و محاکمه قرار خواهد گرفت. در این روند، داشتن وکیل کیفری متخصص می تواند سرعت رسیدگی را بالا برده و احتمال موفقیت شما را افزایش دهد. وکیل می تواند نحوه ارائه مدارک، نحوه دفاع در برابر انکار متهم و چگونگی اثبات ترس و نگرانی ایجاد شده در شما را به شکل حقوقی تنظیم کند.
سخن پایانی جرم تهدید پیامکی یا تلفنی
تهدید هر فرد به جان، مال یا حیثیت، اقدامی خلاف قانون و ناقض حقوق شهروندی است. در دنیای امروز که بسیاری از ارتباطات از طریق تلفن و پیام رسان ها صورت می گیرد، افراد زیادی با جرم تهدید پیامکی یا تلفنی مواجه می شوند. قانون برای مقابله با این پدیده، تمهیدات مشخصی اندیشیده است. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان قربانی چنین رفتاری شده اید، نباید در برابر آن سکوت کنید. پیگیری حقوقی از طریق مراجع قانونی، هم حق قانونی شماست و هم راهی برای حفظ امنیت روانی در جامعه.
پیشنهاد می شود در صورت وقوع تهدید، مدارک را حفظ کرده، آرامش خود را حفظ کنید و از طریق قانونی و با کمک وکیل مجرب، روند شکایت را پیگیری نمایید. هیچ کس حق ندارد دیگری را با ابزار ترس کنترل کند، حتی اگر آن ابزار، تلفن یا پیامک باشد.
سوالات متداول در مورد جرم تهدید پیامکی یا تلفنی
- آیا فقط تهدید به قتل جرم محسوب می شود؟
خیر. هر تهدیدی که جان، مال، آبرو یا خانواده فرد را هدف قرار دهد، می تواند جرم تلقی شود. تهدید به ضرب وجرح، افشای اسرار یا حتی آسیب به اموال نیز مشمول جرم تهدید است.
- اگر تهدید کننده در خارج از کشور باشد، امکان شکایت وجود دارد؟
بله. در صورتی که تهدید علیه شهروند ایرانی انجام شده باشد، فارغ از محل اقامت تهدیدکننده، امکان طرح شکایت در دادگاه ایران وجود دارد.
- آیا می توان پرینت پیامک ها را شخصاً از اپراتور گرفت؟
خیر. دریافت پرینت پیامک ها نیاز به دستور قضایی دارد و فقط در چارچوب شکایت رسمی و از طریق ضابط قضایی قابل انجام است.
- چقدر زمان می برد تا شکایت تهدید بررسی شود؟
بسته به پیچیدگی پرونده، تعداد دفعات احضار متهم و شواهد موجود، روند رسیدگی ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. حضور وکیل می تواند در تسریع این روند مؤثر باشد.
